Panchayat Raj

कोतवाल विषयी माहिती मराठीमध्ये : Kotwal Information in Marathi १) कोतवाल हा पूर्णवळ काम करणारा चतुर्थ श्रेणीतील ग्रामनोकर आहे. कोतवाल हे महसूल खात्यातील सर्वात कनिष्ठ पद आहे. २) कोतवालाची नेमणूक तहसिलदार करतात.कोतवाल पदासाठी शिक्षण ४ थी पास असावे लागते. ३) कोतवालांची संख्या गावाच्या लोकसंख्यवर अवलंबून असते, मात्र एखादया गावी एकाहून अधिक कोतवाल नेमण्याचा अधिकार शासनाच्या …

कोतवाल विषयी माहिती मराठीमध्ये : Kotwal Information in Marathi Read More »

VidhanParishad Information in Marathi • कलम-१७१ नुसार विधानपरिषदेच्या रचनेची तरतूद करण्यात आलेली आहे. • भारतात सध्या ७ घटकराज्यात विधानपरिषद अस्तित्वात आहे. (महाराष्ट्र, बिहार, कर्नाटक, जम्मू काश्मिर, तेलंगणा, उत्तरप्रदेश, आंध्रप्रदेश.) • महाराष्ट्राच्या विधान परिषदेची सदस्य संख्या ७८ इतकी आहे. • विधानपरिषद हे राज्य विधिमंडळाचे द्वितीय व वरिष्ठ सभागृह आहे. • कलम-१६९ नुसार घटकराज्यात विधानपरिषद असावी किंवा …

विधानपरिषद (Legislative Council) माहिती : VidhanParishad Information in Marathi Read More »

• नगरपंचायत माहिती (Nagar Panchayat Mahiti) : १९९२-९३ साली झालेल्या ७४ व्या घटना दुरुस्तीमुळे नगरपंचायतीना घटनात्मक दर्जा प्राप्त होवून भारतीय राज्यघटनेच्या कलम २४३ मध्ये (क्यू) मध्ये तरतूद करण्यात आली. • नगरपंचायत अशा ठिकाणी निर्माण केल्या जातात की जो भाग पूर्णपणे ग्रामीण नाही व पूर्णपणे शहरीही नाही. अशा भागासाठी नगरपंचायत स्थापन करण्याचा अधिकार राज्य शासनाला असतो. …

नगरपंचायत माहिती : Nagar Panchayat Mahiti Read More »

कलम(७९): नुसार भारतासाठी एक संसद असेल.संसदेचे राष्ट्रपती (कलम ५२) ,राज्यसभा कलम (कलम ८०) व लोकसभा (कलम ८१) यांचा समावेश होतो. राष्ट्रपती हा संसदेचा अविभाज्य असा घटक आहे,मात्र तो संसदेच्या कोणत्याही सभागृहाचा सभासद नसतो. कलम (९९) : संसदेच्या प्रत्येक नवनियुक्त सदस्याचा राष्ट्रपतींकडून पदग्रहणाची शपथ दिली जाते. संसदेची दोन सभागृह असतात. राज्यसभा : संसदेचे वरिष्ठ व द्वितीय …

भारतीय संसद विषयी माहिती Read More »

राष्ट्रपती विषयी थोडक्यात माहिती : • राष्ट्रपती हा भारताचा प्रथम नागरिक असून घटनेने त्याला ‘अग्रतेचा मान दिला आहे. • भारताच्या संविधानातील तरतुदीनुसार राष्ट्रपती हे सर्वोच्च राष्ट्रप्रमुख आहेत. • राष्ट्रपतींचे पद अतिशय सन्मानाचे आणि प्रतिष्ठेचे असून ते भारतीय प्रजासत्ताकाचे प्रतिनिधित्व करतात. • संविधानाने देशाची संपूर्ण कार्यकारी सत्ता राष्ट्रपतींना दिली आहे. • देशाचा राज्यकारभार राष्ट्रपतींच्या नावाने चालतो,असे …

राष्ट्रपती विषयी माहिती : Rashtrapati Vishayi Mahiti Read More »

१) ग्रामीण स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या त्रिस्तरीय रचनेस …. असे संबोधले जाते. पंचायतराज २) महाराष्ट्र ग्रामपचायत कायदा कोणत्या वर्षी संमत झाला? १९५८ ३) वसंतराव नाईक समितीच्या शिफारशींचा विचार करून महाराष्ट्र जिल्हा परिषद व पंचायत समिती कायदा संमत करण्यात आला … ८ सप्टेंबर ,१९६१ ४) महाराष्ट्रात सध्या …. ग्रामपंचायती कार्यरत आहेत. २७,८९६ ५) ग्रामपंचायत सदस्याना …. असे …

पंचायतराज वरील एका वाक्यातील प्रश्न : Police Bharti Question Read More »

भारताचे प्रधानमंत्री आणि मंत्रिमंडळ यांची माहिती : कलम ७५(१) नुसार पंतप्रधानची तरतूद केली आहे. पंतप्रधानाची नियुक्ती राष्ट्र्पतींद्वारे होते. पंतप्रधान व त्यांचे मंत्रिमंडळ हे केंद्रीय कार्यकारी मंडळाचे घटक असतात. भारताने संसदीय शासनपद्धतीचा स्वीकार केला आहे. या पद्धतीत ‘घटनात्मक प्रमुख’ व ‘वास्तव कार्यकारी प्रमुख’ असे दोन प्रमुख कार्यरत असतात. राष्ट्रपती हे नामधारी घटनात्मक प्रमुख (de jure executive) …

भारताचे प्रधानमंत्री आणि मंत्रिमंडळ यांची माहिती Read More »

राज्यपालांची संपूर्ण माहिती : Rajyapal Sampurn Mahiti • राज्यपालांची संपूर्ण माहिती : राज्यपाल हा जनतेचे प्रतिनिधित्त्व करत नाही, तर तो राष्ट्रपतींचा प्रतिनिधी म्हणून कार्य करतो. • कलम १५३ नुसार प्रत्येक राज्यास एक राज्यपाल असेल,अशी तरतूद आहे. • कलम १५५ नुसार राज्यपालाची नियुक्ती करण्याचा अधिकार भारताच्या राष्ट्रपतींना आहे. • राष्ट्रपती राज्यपालांची नेमणूक करतात.त्यामुळे राज्यपाल हे केंद्र …

राज्यपालांची संपूर्ण माहिती : Rajyapal Sampurn Mahiti Read More »

विधानसभा हे विधिमंडळाचे कनिष्ठ व प्रथम सभागृह आहे.कलम १७० (१) नुसार प्रत्येक घटकराज्यात विधानसभेची तरतूद करण्यात आली आहे. विधानसभा कमीत कमी ६० व जास्तीत जास्त ५०० सदस्यांची मिळून बनलेली असते. पात्रता १) विधानसभा उमेदवार पात्रतेसाठी तो भारताचा नागरिक असावा २) उमेदवाराचे वय वर्ष २५ वर्ष पूर्ण असावेत. ३) संसदेने वेळोवेळी विहित केलेल्या अटींची त्याने पूर्तता …

विधानसभेबद्दल संपूर्ण माहिती : Vidhansabhebaddal Sampurn Mahiti Read More »

• उपराष्ट्रपती माहिती मराठीमध्ये (Uprashtrapati Information in Marathi) : भारतासाठी ‘उपराष्ट्रपती’ पदाची तरतूद कलम ६३ नुसार केली आहे. • भारताचे उपराष्ट्रपती हे केंद्रीय कार्यकारी मंडळाचे घटक असतात. • राष्ट्रपतींच्या अनुपस्थितीत उपराष्ट्रपती त्यांचे काम पाहतात. • भारताचे उपराष्ट्रपती हे पद अमेरिकेच्या उपराष्ट्रपती या पदावरून स्वीकारण्यात आले आहे. • कलम ६३ नुसार भारतासाठी ‘उपराष्ट्रपती’ पदाची तरतूद केली …

उपराष्ट्रपती माहिती मराठीमध्ये : Uprashtrapati Information in Marathi Read More »

राज्यसभा संपूर्ण माहिती (Council of States) खालीलप्रमाणे आहे संसदेचे वरिष्ठ व द्वितीय सभागृह असे राज्यसभाला म्हंटले जाते. राज्यसभा संपूर्ण माहिती (Council of States) राज्यसभेची सदस्य संख्या : राज्यसभेची सदस्य संख्या (कलम ८० नुसार) एकूण सदस्य संख्या २५० असते. यापैकी घटक राज्यांच्या विधानसभांनी व केंद्रशासित प्रदेशांनी निवडून दिलेले जास्तीत २३८ सदस्य असतात ,तर वाङ्मय, शास्त्र, कला, …

राज्यसभा संपूर्ण माहिती (Council of States) Read More »

• पंचायत समिती माहिती (Panchayat Samiti in Marathi) : पंचायत समिती हा गटस्तरावर (तालुकास्तरावर) कार्यरत असणारा पंचायत राजचा घटक आहे. • ग्रामपंचायत व जिल्हा परिषद यामध्ये समन्वय साधणारा दुवा म्हणून पंचायत समितीस विशेष महत्त्व आहे. • गटविकास अधिकारी हा पंचायत समितीचा सचिव असतो. • महाराष्ट्र जिल्हा परिषद आणि पंचायत समिती अधिनियम १९६१, च्या कलम (५६) …

पंचायत समिती माहिती : Panchayat Samiti in Marathi Read More »

• जिल्हा परिषदेबद्दल माहिती मराठीमध्ये (Zilla Parishad Information in Marathi) : जिल्हा परिषद हा पंचायत राजअंतर्गत जिल्हा पातळीवरील किंवा उच्च पातळीवर कार्यरत असणारा घटक असून त्रिस्तरीय पंचायत राज पद्धतीत या घटकास सर्वाधिक अधिकार प्राप्त झाले आहेत. • महाराष्ट्र जिल्हा परिषद आणि पंचायत समिती अधिनियम १९६१ मधील कलम (६) नुसार प्रत्येक जिल्ह्यास एक जिल्हा परिषदेची तरतूद …

जिल्हा परिषदेबद्दल माहिती मराठीमध्ये : Zilla Parishad Information in Marathi Read More »

गटविकास अधिकारी मराठी माहिती : BDO(Block Development Officer) Information in Marathi गटविकास अधिकारी मराठी माहिती : गटविकास अधिकारी (Block Development Officer) हा शासनाच्या ग्रामविकास खात्याचा अधिकारी असून त्याच्यावर नजिकचे नियंत्रण जिल्हा परिषदेच्या मुख्य कार्यकारी अधिकाऱ्याचे (CEO) असते. गटविकास अधिकारी हा राज्यशासन व पंचायत समिती तसेच जिल्हा परिषद व पंचायत समिती यांमधील दुवा आहे. • याशिवाय …

गटविकास अधिकारी मराठी माहिती : BDO(Block Development Officer) Information in Marathi Read More »

ग्रामपंचायत सचिव (ग्रामसेवक) बद्दल संपूर्ण माहिती : Gramsevak Information in Marathi ग्रामपंचायत सचिव (ग्रामसेवक) बद्दल संपूर्ण माहिती (Gramsevak Information in Marathi): ग्रामसेवक हा ग्रामपंचायतीचा नोकर नसून तो चिटणीस म्हणून काम पाहतो. ग्रामपंचायतीचा कारभार पाहण्यासाठी ग्रामसेवकाची नेमणूक केली जाते. ग्रामसेवक हा ग्रामपंयातीचा सचिव असतो.तसेच शासकीयदृष्ट्या ग्रामसेवक हा जिल्हा परिषदेच्या ग्रामविकास खात्याचा वर्ग-३ मधील सेवक आहे. ग्रामपंचायत …

ग्रामपंचायत सचिव (ग्रामसेवक) बद्दल संपूर्ण माहिती : Gramsevak Information in Marathi Read More »

• महानगरपालिका माहिती मराठी : Mahanagarpalika Mahiti Marathi : महाराष्ट्रात नगरपालिका क्षेत्राची लोकसंख्या किंवा शहराची लोकसंख्यान ५ लाखांच्या पुढे गेली की, तेथे महानगरपालिका अस्तित्वात येते शहरामध्ये महानगरपालिका स्थापन करण्याचा अधिकार हा राज्य शासनास आहे. नगरपालिकेचे महानगरपालिकेत रूपांतर करण्याबाबत अंतिम निर्णय हा राज्य शासन घेते. १९५० पर्यंत राज्यात मुंबई महानगरपालिका ही एकमेव महानगरपालिका अस्तित्वात होती. मुंबई …

महानगरपालिका माहिती मराठी : Mahanagarpalika Mahiti Marathi Read More »

मुख्य कार्यकारी अधिकारी(CEO) संपूर्ण माहिती : Chief Executive Officer Information • मुख्य कार्यकारी अधिकारी (Chief Executive Officer Information) प्रशासन सेवेतील वरिष्ठ अधिकारी असतो. • तरतूद : जिल्हा परिषद व पंचायत समिती अधिनियम, १९६१ च्या कलम (९४) नुसार प्रत्येक जिल्हा परिषदेसायकमुख्य कार्यकारी अधिकारी (CEO) व एक किंवा अधिक उपमुख्य कार्यकारी अधिकारी (Dy. CEO) • मुख्य कार्यकारी अधिकारी(CEO) ची …

मुख्य कार्यकारी अधिकारी(CEO) संपूर्ण माहिती : Chief Executive Officer Information Read More »